ရခိုင္တစ္က်ပ္ ဗမာတစ္က်ပ္

ရ ခိုင္ တစ္ က် ပ ္. ဗမာ တစ္ က် ပ ္. ရွမ္း တစ္ က် ပ ္ ဗ မာက် ဴး ေက် ာ ္ စစ္ ကို (45) ရက္ ၾ ကာ ခုခံ တိုက္ ခိုက္ ၿ ပီး ေနာက္ 1 784 ခုႏ ွ စ ္ ဒီ ဇင္ ဘာ 31 ရက္ ေန 4 မွာ မဟာ ျ မတ္ မုနိ ရုပ္ ရွင္ ေတ. ာ ္ ျ မတ္ႏ ွ င့ ္ အတူ. ရ ခိုင္ ျ ပည္ ၾ ကီး အ သိမ္း ခံ လိုက္ ရ သည္. ဗ မာမ် ား သည္. ရ ခိုင္ ေရႊ နန္း ေတာ ္. ပိ ဋိ ကတ္ တိုက္ ေတာ ္. ဘုန္း ၾ ကီး ေက် ာင္ း အ ၾ ကီး (30) အ ငယ္ (3000) ေက် ာ ္ ကို မီး ရႈ ိ 5 ဖ် က ္ စီး ခဲ့ သည္. ရ ခိုင္ တစ္ ျ ပည္ လံ ုး လူေ သေ ကာင္ မ် ား ျ ဖ င့ ္. ျ ပန္  ၾ ကဲေ န ၾ ကေ တာ့ သည္. ႏ ွ စ ္ ေပါင္း 5000 ေက် ာ ္ ကိုယ့ ္ ထီး ကိုယ့ ္ နန္း ႏ ွ င့ ္. ေန ထိုင္ ခဲ့ ၾ ကေ သာရ ခိုင္ႏ ိုင္ ငံသား တို  မွာ ကူ မ ည့ ္ သူ မ ရွိ ေဘး လြတ္ ရာ သို  ထြက္ ေ ျ ပး တိမ္း ေရ ွာင္ ေန ရ သည္. ဗ မာမ် ား သည္. ပု ခက္ တြင္း သား ကေ လး သူ ငယ္ ပင္ မခ် န ္ သတ္ ျ ဖတ္ သည္. ရ ခိုင္ မွတ္ တမ္း မ် ား အ ရ ရ ခိုင္ (7) သန္း ေက် ာ ္ အ သတ္ ခံရ သည္. ႏ ွ စ ္ ေပါင္း (40) လံုး လံုး ရ ခိုင္ မ် ဳိး တုန္း ေအာင္ အ သတ္ ခံရ သည္. မာန္ ေအာင္ ၿ မိဳ 5.တစ္ ျ မိဳ 5 တည္း တြင္ ပင္. အ သတ္ ခံရ သည္ ကို မွတ္ တမ္း တင္ ထား သည္ မွာ "လူ ငယ္ တစ္ ေသာင္း. လူ ၾ ကီး ေပါင္း မူ. ရွစ္ ေသာင္း စြန္း စြန္း. တစ္ သိန္း မွန္း ၏ မ ယြန္း ထို ခါ. သီ ကုန္ (ေသ ကုန္) ပါ၏ သိမ္း ကာ ယူကာ ျ ပည္ အင္း ၀ သို ပါ ရ လီ ျ ငား. လူေ ယာက် ၤား ႏ ွ င့ ္ မျ ပား မွန္း ထ လူ မိန္း မ ကို ရြီ ၾ က လီေ သာ ္ ႏ ွ စ ္ သိန္း ေက် ာ ္ ၏ ၾ ကား ေသာ ္ ျ မင္ ခါ. ေၾ ကာက္ ဖြယ္ သာ တည္ း. "ဟု ျ ဖစ္ သည္. 1826 ခုႏ ွ စ ္ ျ ဗိ တိ သွ ် လက္ ေအာက္ သို  က် ေရာက္ ေသာ အခါ ဗမာ လက္ ေအာက္ အႏ ွ စ ္ (40) င ရဲ စ ခန္း သည္ တစ္ ခန္း ရပ္ သည္. က် ဴး ေက် ာ ္ သူ ဗမာ တို  ကို ႏ ွင ္ ထုတ္ ကာ အ ဂၤ လိပ္ တို  တ ဖန္ အုပ္ ခ် ဳပ္ သည္. အ ဂၤ လိပ္ တို  အ ကာ အ ကြယ္ ေၾ ကာ င့ ္ ေသ ကံ မေ ရာက္ သက္ မေပ် ာက္ သ ည့ ္. ဘ ဂၤ လား မွ ရ ခိုင္ ငါး ေသာင္း ခန္  ကိ ု ရ ခိုင္ ျ ပည္ တြင္. ျ ပန္ လည္ ေန ရာခ် ေပး သည္. သ ခင္ ေ ျ ပာင္း ေသာ က ၽြန္ ဘ 0 သည္ ပင္.ရ ခိုင္ တို  အ ဖို ကံ ထူး ကံ ျ မတ္ ျ ဖစ္ သည္. ဗ မာမ် ား လူမ် ဳိး ေရး မုန္း တီး မႈ ျ ဖ င့ ္. သတ္ ျ ဖတ္ ျ ခင္း မွ လြတ္ ေ ျ မာက္ ရ သည္ မ ဟုတ္ ပါလား. က ၽြန္ ဘ 0. တစ္ ျ ဖစ္ လဲ ကို ပင္ ရ ခိုင္ တို  က "ေခတ္ ေကာင္း စဥ္ က" ဟု တင္ စား ေခ ၚေ 0 ၚ ၾ က သည္. မွန္ ပါ သည္ ဗမာ လက္ ေအာက္ ႏ ွ စ ္ (40) လံုး လံုး ဒုက ၡ ပင္ လယ္ ေ ၀ ခဲ့ ရေ သာ ရ ခိုင္ တို ကိုယ့ ္ အိမ္ ကိုယ္. ျ ပန္ ခြ င့ ္ ရ ခဲ့ သည္. ျ ဗိ တိ သွ ် တို အ ကာ အ ကြယ္ ရ ခဲ့ သျ ဖ င့ ္. ရ ခိုင္ စာေ ပျ ပန္ လည္ န လန္ ထူ လာႏ ိုင္ ခဲ့ သည္. ေအး ခ် မ ္ း စြာ အ လုပ္ လုပ္ ခြ င့ ္ ရ သျ ဖ င့ ္. စီးပြား ေရး ေကာင္း မြန္ လာခဲ့ သည္. ေခတ္ ပညာ လည္း သင္ ၾ ကား ခြ င့ ္ ရ ခဲ ့ သည္. ရ ခိုင္ က ၽြန္ သက္ (101) ႏ ွ စ ္ တင္း တင္း ျ ပ ည့ ္ ေသာေ န 4 1886 ခု ဇန္ န 0 ါ ရီ လ တြင္ ဗမာ တစ္ ျ ပည္ လံုး. အ ဂၤ လိပ္ လက္ ေအာက္ က် ေရာက္ ၿ ပီး. ၀ ဋ ္ ေက ၽြး ျ ပန္ သ င့ ္ သည္. ရ ခိုင္ အမ် ဳိး သား ဆရာေ တာ ္ ဦး ဥ တၱ မ က ဗမာ ၏ လြပ္ လပ္ ေရး မ် ဳိး ေစ့ ကို ခ် ေပး ခဲ့ သည္. 0 ံႆာႏ ု စိတ္ ဓါတ္ ကိုႏ ႈ ိး ဆြေ ပး သည္. အ ၾ ကိမ္ ၾ ကိမ္ ေထာင္ ခ် အ ဖမ္း ခံရ သည္. ရ ခိုင္ တို 4 သည္.လြပ္ လပ္ ေရး အ တြက္ ဗမာ တို 4 ႏ ွ င့ ္ တန္ း တူ ၾ ကိဳး စား ခဲ့ သည္. အေခ် ာင္ မ ခို ပါ. မင္း သား ႀ ကီး ရႊ ီ ဘန္း သည္ အ ဂၤ လိပ္ ကို. စ တင္ ေတာ ္ လွန္ ဖို  ၾ ကိဳး စား သည္ ဗမာ မွတ္ တမ္း တြင္ မ ရွိ. ဖက္ ဆစ္ ဂ် ပန္ ကို ရ ခိုင္ က အ ရင္ ေတာ ္ လွန္ သည္. 1945 ခု မတ္ လ 27 ရက္ ေန 4 တြင္ ဗမာ ကဂ် ပန္ ကိုေ တာ ္ လွန္ ေသာ အခါ ရ ခိုင္ တြင္ ဂ် ပန္ မ ရွိေ တာ့ ပါ. ရ ခိုင္ တို 4 ကိုယ့ ္ အား ကိုယ္ ကိုး. ေတာ ္ လွန္ ခဲ့ ၾ ကျ ခင္း ျ ဖစ္ သည္. ဗမာ့ တပ္ မေ တာ ္ မွ ရိုင္ ဖယ္ တစ္ လက္ အကူအညီ မ ယူခဲ့.ဂ် ပန္ အ ဆုတ္ တြင္ ဗိုလ္ ခ် ဳပ္ ေအာင္ ဆန္း ရ ခိုင္ ျ ပည္ သို  ေ. ရာက္ လာ သည္. ဆရာေ တာ ္ အ ရွင္ ဦး စိႏ ၵာ က် င ္ း ပေ သာ ၾ ကာ အင္း ေထာင္ ညီလာခံကို တက္ ျ ဖစ္ သည္. အလံနီ ပါတီ မွ ဦး ေအာင္ သန္း က. ဗိုလ္ ခ် ဳပ္ ေအာင္ ဆန္း ကို လူ သတ္ မႈ ျ ဖ င့ ္ တရား စြဲ သည္. စစ္ ေတြ ကိုင္း တန္း ရပ္ တြင္. "ရ ခိုင္ တစ္ က် ပ ္. ဗမာ တစ္ က် ပ ္. ရွမ္း တစ္ က် ပ ္ "တရား ကို စေ ဟာ သည္. စည္း ရံုး လို  မ ရ သ ျ ဖ င့ ္" ေ ျ မြေ ပြး ႏ ွ င့ ္. ရ ခိုင္ ကိုေ တြ 5 လွ ် င ္ ရ ခိုင္ ကို အ ရင္ သတ္ ရ မယ္ "ဟု ဗမာ ျ ပည္ တြင္ 0 ါ ဒျ ဖန္ 4 သည္. သ ခင္ စိုး. သ ခင္ သန္း ထြန္း.ကြန္ ျ မဴ နစ္ အဖြဲ 5 က လည္း ဆရာေ တာ ္ အ ရွင္ ပညာ သီဟ ကို ဗမာ ျ ပည္ လြတ္ လပ္ ေ ရး ရ က ရ ခိုင္ ကို လည္း. လြပ္ လပ္ ေရး ေပး ဖိ ု  မႏ ၲေ လး မဟာ ျ မတ္ မုနိ ကို လည္း ျ ပန္ ေပး မည္ ဟု လိမ္ သည္. ရိုးသား ေသာ ရ ခိုင္ ေခါင္း ေဆာင္ မ် ား က. ဗ မာမ် က ္ လွ ည့ ္ ကို ယံု ၾ ကည္ သည္. လြတ္ လပ္ ေရး ရ လာ သည္ သို  ေသာ ္ ဗမာ့ လြတ္ လပ္ ေရး သာ ျ ဖစ္ သည္. ရ ခိုင္ႏ ွ င့ ္ မ ဆိုင္ ပါ. ရွမ္း ႏ ွ င့ ္မ ဆိုင္ ပါ. မြန္ႏ ွ င့ ္ မ ဆိုင္ ပါ. က ရင္ႏ ွ င့ ္ မ ဆိုင္ ပါ. တိုင္း ရင္း သား တို ကို. က လိမ္ ကက် စ ္ လုပ္ ၿ ပီး ရေ သာ. လြပ္ လပ္ ေရး ျ ဖစ္ သည္. ဗိုလ္ ခ် ဳပ္ ေအာင္ ဆန္း ေ ျ ပာေ သာ "ရ ခိုင္ တစ္ က် ပ ္ - ဗမာ တစ္ က် ပ ္. ရွမ္း တစ္ က် ပ ္ - ဗမာ တစ္ က် ပ ္. မြန္ တစ္ က် ပ ္ - ဗမာ တစ္ က် ပ ္ "သည္ တိုင္း ရင္း သား တစ္ က် ပ ္ ဗမာ အား လံုး ျ ဖစ္ သည္. တိုင္း ရင္း သား တိ ု  တစ္ က် ပ ္ တစ္ က် ပ ္ စီ ရေ သာ အခါ. ဗမာ က သ ပိတ္ ၀ င ္ အိတ္ ၀ င ္ ခုႏ ွ စ ္က ်ပ ္ အေခ် ာင္ ရ သည္. တစ္ နည္း ေ ျ ပာ ရ လွ ် င ္ ရ ခိုင္ တို . ဗမာ လက္ ေအာက္ သို  ေနာက္ တစ္ ၾ ကိမ္ က ၽြန္ ဇတ္ သြင္း ခံရ သည္. ႏ ွ စ ္ ေပါင္း 116 ႏ ွ စ ္ အ ၾ ကာ တြင္ ပထမ ဆံုး အ ၾ ကိမ္ ေ ျ ခခ် ေသာ ဗိုလ္ ရန္ ေအာင္ ေခါင္း ေဆာင္ ေသာ ဗမာ့ တပ္ မေ တာ ္ သည္. ရ ခိုင္ ျ ပည္ ျ ပန္ လာေ သာ ရ ခိုင္ (400) ေက် ာ ္ ကို အကူအညီ မေ ပး ပဲ သေ ဘၤာ ကို ျ မွဳပ္ ကာ. လုပ္ ၾ ကံ လိုက္ သည္. ဗမာ ျ ပည္ လြတ္ လပ္ ေ ရး ရ ၿ ပီး လြပ္ လပ္ ေသာ ဗမာ ျ ပည္ တြင္ ပါလီ မန္ ဒီမိုကေ ရ စီ စ နစ္. က် င့ ္ သံုး သည္. ပါလီ မန္ တြင္ ရ ခိုင္ တို 4 လြပ္ လပ္ စြာေ ျ ပာ ဆို ခြ င့ ္.တင္ ျ ပ ခြ င့ ္ ရေပ မ ယ လြပ္ လပ္ စြာ လုပ္ ကိုင္ ခြ င့ ္မ ရ ခဲ့. 1952 ခုႏ ွ စ ္ တြင္ ေတာ ပန္ ဇင္း. အ ခ စား. မန္ က် ဥ ္ း ကုန္း. စေ သာ ရြာ တို 4 ကို ရြာ လံုး က ၽြတ္ သတ္ ျ ဖတ္ ၿ ပီး ဦး ႏ ု က ရ ခိုင္ သား တို 4 ကိ ု ဒီမိုကေ ရ စီႏ ွ င့ ္. မိတ္ ဆက္ ေပး သည္. ဦး ႏ ု ၏. ဒီမိုကေ ရ စီ သည္ ရ ခိုင္ သား တို 4 အ ဖို 4 ခါး သီး လွ ၏. ေ ျ မာက္ ဦး နန္ ရာ ကုန္း တြင္ ရ ခိုင္ မ် ဳိး ခ် စ ္. ထြန္း လွေ အာင္ ကို ဗမာ စစ္ တပ္ က က် ား ထိုး သတ္ ပစ္ ခဲ့ သည္. ရ ခိုင္ႏ ိုင္ ငံေ တာ ္ သည္ ဖက္ ဆစ္ ထက္ အ ဆေ ပါင္း မ် ား စြာ း ဆိုး ၀ ါး ေသာ ဗမာ တို 4 လက္ ေအာက္. သို 4 က် ေရာက္ ခဲ့ ရျ ပန္ သည္. 1958 တြင္ ဖဆပလ ႏ ွ စ ္ ျ ခမ္း ကြဲ ၿ ပီ း ျ ပည္ နယ္ ျ ပႆ နာ ေပ ၚ လာ သည္. ဦး ႏ ု ၏ ဖဆပလ က "မဲေ ပး လွ ် င ္ ျ ပည္ နယ္ ေပး မည္" ဟု လိမ္ သည္. ဗေ ဆြ ၏ ဖဆပလ က "ျ ပည္ နယ္ ေတာ့ မေ ပး ႏ ိုင္ ဘူး က် န ္ တဲ့ ဟာ ပဲ ေပး ႏ ိုင္ မယ္" ဟု ေ ျ ပာင္ စိန္ ေခ ၚ သည္. ျ ပည္ နယ္ အဆ င့ ္ ကို ပင္ ဗမာ တို 4 ဆီက လက္ ျ ဖန္ 4 ေတာင္း ရ ေသာ သူေ တာင္း စား ဘ ၀ ေရ. ာက္ ေန သ ည့ ္ ရ ခိုင္ သား တို  က. မ် က ္ ေစ့ မွိတ္ ကာ အ မတ္ ေန ရာ 9 ဦး စ လံုး ကို ဦး ႏ ု အား ပံုေ အာ လိုက္ သည္. 1960 ေရြး ေကာက္ ပြဲ တြ င. ဦး ႏ ု ပါတီ အႏ ိုင္ ရ သည္. သို  ေသာ ္ ရ ခိုင္ သား တို 4 ျ ပည္ နယ္ မ ရ. "ဦး ႏ ု က တိ တည္ ပါေ စ. ရ ခိုင္ ျ ပည္ နယ္ အ ရင္ ေပး ပါ "ဟု ငယ္ သံ ပါေ အာင္ ေအာ. ္ ကာ လည္ ေခ် ာင္း ကြဲ သည္. ရ ခိုင္ က ျ ပည္ နယ္ ေတာင္း. ရွမ္း က ဖက္ ဒ ရယ္ မူ တင္ လာ သ ည့ ္ အခါ ဦး ႏ ု ဟန္ မေ ဆာင္ႏ ိုင္ ေတာ့ ပဲေ န 0 င ္ း ကို. အာဏာ လႊ ဲ အပ္ လိုက္ ရ သည္. ဗမာ တို 4 ပင္ ကိုယ္ ဘီလူး ရုပ္ ကို ျ ပ ရေ တာ့ သည္. "ေအာင္ ဆန္း ေပး တဲ့ တစ္ က် ပ ္ ကိ ု. ေန 0 င ္ း က လု ယူ သြား သည္. ထိုအခါ တိုင္း ရင္း သား တိ. ု  က ၀ လံုး ကြင္း သည္ "1967 ၾ သ ဂုတ္ 13 ရက္ ဥ ပုသ္ ေန စစ္ ေတြ ၿ မိဳ 5 တြင္ ရ ခိုင္ သား (300) ေက် ာ ္ ကို. ေန ၀င ္ း စစ္ တပ္ က. ပစ္ သတ္ လိုက္ သည္. မဆလ လက္ ထက္ ရ ခိုင္ တစ္ မ် ဳိး သား လံုး စာ ရိ တၱပ် က ္ စီး ၿ ပီး. ရ ခိုင္ လူ ညြန္  တုန္း သည္. ညီအကို ပါ ဟုု လိမ္ လို  မ ရ. ရ ခိုင္ႏ ွ င့ ္ ဗမာ သည္ သီး ျ ခား စီ ျ ဖစ္ သည္. ရ ခိုင္ တို  သည္ သ မိုင္း အ စဥ္ အ ဆက္ ကိုယ့ ္ ထီး ကိုယ့ ္ နန္း ႏ ွ င့ ္ ေန လာေ သာ လူမ် ဳိး တစ္ မ် ဳိး. ျ ဖစ္ သည္. ဗမာ သည္ မြန္ က တဆ င့ ္ ဗုဒ ၶ ဘာသာ ျ ဖစ္ လာ သည္. ဗမာ တို  အ ရည္း ၾ ကီး ရ ဟန္း ကိုး ကြယ္ ေကာင္း ေန စဥ္. ရ ခိုင္ ျ ပည္ မွာ ႏ ွ စ ္ ေပါင္း တစ္ ေထာင္ ေက် ာ ္ ဗုဒ ၶ ဘာသာ အျ မစ္ တြယ္ ၿ ပီး ျ ဖစ္ သည္. ဧရာ ၀ တီ ျ မစ္ သည္. က ပ ၸ လီ ပင္ လယ္ ထဲ သိ ု  စီး ၀ င ္ သည္. က စ ၥ ပ န ဒီ ျ မစ္ သည္. ဘ ဂၤ လား ပင္ လယ္ ေအာ ္ အ တြင္း သို  စီး ၀ င ္ သည္. ရ ခိုင္ႏ ွ င့ ္ ဗမာ သည္ ျ မစ္ လည္း မတူ. ေရ လည္း မတူ. လူ လည္း ျ ခား သည္. 88 အေ ရး အ ခင္း ျ ဖစ္ ေသာ အခါ. ရ ခိုင္ ျ ပည္ ကို ကူ း စက္ လာ ၿ ပီး ရ ခိုင္ မ် ား ေထာင္ က်. အ သတ္ ခံရ သည္ လည္း မ နည္း ေပ. 1990 ခုႏ ွ စ ္ ေရြး ေကာက္ ပြဲ တြင္ ရ ခိုင္ ALD က အ မတ္ (11) ေန ရာ ရ ရွိ သည္. အဖိုး ဦး သာ ထြန္း ေထာင္ ထဲ တြင္ အ သတ္ ခံရ သည္. မ ၾ ကာ မွီ ရ ခိုင္ ပါတီ အျ ဖိဳ ခံရ သည္. ရ ခိုင္ ေခါင္း ေဆာင္ မ် ားကို ဖမ္း ဆီး ေထာင္ ခ် သည္. က် ဥ ္ း ေ ျ မာင္း ေသာ ဗမာ လူမ် ဳိး ၾ ကီး 0 ါ ဒေ အာက္ မွာ. ရ ခိုင္ သား တို ဘ ၀ ဆံုး ရ သည္။

                                           ေက်ာ္မိုးလြင္